Isveç kültüründe "fika" diye bir sözcük var, kısaca "mola vermek, kahve molası vermek." gibi bir anlamı var. Fika, bir fincan kahve alıp yanına da biraz hamurişleri veya atıştıracak sandviç, ekmek üst gibi şeylerle kendine biraz vakit ayırmak. Hatta fika, kahvenin kendisi.
Kahve, Isveç kültüründe önemli. Hatta kimilerine göre insan ilişkileri için de önemli.
Kahvenin İsveç kültüründeki yerin önemli olmasının sebebi halkın kahveyi çok sevmesi ve bu kahve molalarının onları sosyalleştirdiklerini düşünmeleri. Bir de, ufak bir parça atıştırmalıktan da öte aslında, bizde nasıl günlerde kadınlarımız kendilerini aşıyorsa orda da "fika" kahve yanına taze pişmiş en az 7 çeşit hamur işi, minik kek demek biraz da. Yani bazen biraz süslü, bazen de ayak üstü, iş yerinde, okulda iki üç insanla biraz muhabbet biraz kahve...
Genelde de ufak sandviçler, semla, çikolata topları tercih ediyorlar kahve yanına.
Aslında İsveç ve süslü kelimeleri bana pek uzak, her zaman "less is more" mantığıyla hareket eden bir toplum gibi gelir bana, süslü demek benim için ya daha oryantal kültürler ya da ingilizler geliyor.
Ikea'da sötsak kakaoboll diye satılan çikolatalı toplar var. Bunları ilk yurtta, yakın arkadaşım Püren'in ikram etmesi ile denemiştim. Hmm, hmm diye yiyip anlamaya çalşırken bi baktım en başta garip gelen dokusunu ve tadını çok sevdim. sonra da bir iki kere daha öyle denk geldikçe yedim ama Ikea'ya nadir gidebildiğim ve gittiğimde de bulamadığım için çok yeme fırsatım olmadı.
Yine yakın bir arkadaşım olan Tuğçe'nin evindeyken konusu açıldı, o da çok seviyormuş meğer. O günden sonra aklımdaydı, evde yapacağım. Çünkü en son Ikea ziyaretimde almadan önce içindekilere baktım ki margarin, yapay aromalar, koruyucular... Sonra o güzel dokuyu verenin ne olabileceni düşündüm, tabi ki yulaf! Derken telefonuma ana malzemeleri not ettim ve kafamdaki "ilk denenecekler listesi"ne ekledim.
Böyle tariflerin güzel tarafı şu, biraz modifiye edip orijinalden daha lezzetli şeyler ortaya çıkarabileceğiniz gibi sadece içeriği alternatifleri ile değiştirp daha sağlıklı hale getirebiliyorsunuz. Sağlıklı diyemem tabi ki, o konu biraz tartışılır ama en azından reyon ürünlerinden çok daha sağlıklı diyebilirim. Ben de tarifi daha sağlıklı çikolata topları yapabilmek için biraz alternatif tatlandırıcılara ve yağlara yöneldim.
Tatlandırmak için şeker yerine bal, agave şurubu, akçaağaç şurubu kullanabilirsiniz. Pekmez bence tadını bozar.
Yağ olarak orijinalde margarin kullanılıyor, tereyağ veya hindistancevizi yağı/coconut butter kullanabilirsiniz.
Ikea'da satılanların dışı çikolata kaplı değil, siz de isterseniz dışını çikolata kaplamadan direkt hindistancevizine bulaabilirsiniz.
Yulaf ununuz yoksa, yulafı robota veya kahve değirmeninde öğütebilirsiniz.
Bir de, orijinalin içinde crumble vardı, ben bunun için daha önce yağtığım kurabiyeleri ufaladım, siz de böyle bir şey yapabilir veya hiç eklemeyebilirsiniz.
Espresso eklemeyebilirsiniz veya 1 yemek kaşığı granül kahveyi 2 yemek kaşığı su ile karıştırıp ekleyebilirsiniz.
Espresso ve Çikolatalı Yulaflı Toplar
Espresso ve Çikolatalı Yulaflı Toplar
Yaklaşık 24-26 tane çikolata topu için
4 bardak yulaf unu (3.5 bardak + ekstra olarak yarım bardak)
4 yemek kaşığı kakao
2 yemek kaşığı espresso
8 yemek kaşığı veya damak tadınıza göre daha az veya çok bal/agave şurubu/pudra şekeri
1/4 çay kaşığı deniz tuzu
1/2 bardak süt veya alternatif hindistacevizi, badem veya soya sütü
125 gr tereyağ veya coconut butter/ hindistancevizi yağı (tereyağ ise ufak parçalara ayrılmış)
1.5 bardak kurabiye kırığı (tereyağlı, kakaolu, hindistancevizli, yulaflı... size kalmış)
Kaplamak için: Eritilmiş ve tercihen temperlenmiş çikolata (ben 300 gr bittere 100 gr sütlü çikolata kullandım)
1 su bardağı hindistancevizi rendesi
Büyük bir kasede 3.5 bardak yulaf unu, kakao, tuzu karıştırın. (Pudra şekeri ile yapacaksanız bu aşamada bu karışıma ekleyebilirsiniz.)
Tereyağını ve balı yulafunu karışımına ekleyip yuğurarak veya hamur keseceği ile yedirin. Sütü, espressoyu ve kurabiye kırıklarını ekleyin ve yoğurulup şekil verecek bir kıvam alana kadar karıştırın. (Eğer kıvam cıvık gelirse kalan yarım bardak yulaf ununu da ekleyebilirsiniz.)
Hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp yuvarlayıp toplar haline getirin.
Bu aşamada ister hepsini hindistan cevizine bulayın, isterseniz de erittiğiniz ve tercihen temperlediğiniz çikolatalara batırın ve üzerlerine hindistancevizi serpiştirin.
